ПОЛЕЗНАЯ И ВРЕДНАЯ ЭНТОМОФАУНА В ЯБЛОНЕВОМ САДУ, ЗА КОТОРОЙ УХАЖИВАЮТ ПРИ РАЗЛИЧНЫХ СИСТЕМАХ БОРЬБЫ С ВРЕДИТЕЛЯМИ
DOI:
https://doi.org/10.37884/2-2022/10Ключевые слова:
яблоня, вредители, полезные насекомые, хищники, паразитоиды, органическое земледелие, комплексная система защитыАннотация
2021-2022 жж Алматы облысында биологиялық , кешенді және химиялық қорғау жағдайында өсірілген алма бақтарының энтомофаунасы жағдайына бақылау шаралары жүргізілді. Биологиялық күрес жүргізілген бақта барлығы 27 туысқа жататын 43 зиянкес тіркелді. Кешенді және химиялық күрес жасалған бақта 35 және 26 түр құрамы тіркелді. Алма жеміс жемірі - Cydia pomonella, Алматы облысындағы барлық алма бақтарының негізгі зиянкестері болып табылады. Кешенді қорғау шаралары бар бақшалардағы тығыздығы жоғары басқа зиянкестер алма егеуіші – Hoplocampa testudinea, тортрицидтік көбелектер және бізтұмсықтар : Phyllobius oblongus, Rhynchites bacchus және R. aequatus. Біте , жапырақ жемірлері, Epicometis hirta және жапырақ кемірушілердің популяциясы кезеңді түрде өсті.4 отряд пен 7 тұқымдасқа жататын барлығы 30 жыртқыш табылды. Биологиялық қорғау жеміс бағында пайдалы жәндіктер өте көп болды. 4 отряд пен 7 тұқымдасқа жататын барлығы 30 жыртқыш паразиттер табылды. Қан қызы қоңызы популяцияның ең жоғары тығыздығы және ұсақ зиянкестер санының табиғи реттеушілері ретінде маңызды рөл атқарды.7 Hymenoptera тұқымдасына жататын паразиттер бітелер ,қабыршаққанаттылардың, жапырақ жемірлердің маңызды табиғи реттеушілері болып табылды. Пайдалы жәндіктердің популяциясының тығыздығы кешенді қорғау бақшасында төмен болды, бірақ олардың зиянкестермен табиғи күресу ретіндегі маңызы жоғары болды. Химиялық жолмен өңделген бақтарда инсектицидтермен емдеу зиянкестер мен пайдалы жәндіктердің көп мөлшері мөлшерін азайтады. Химиялық өңдеу жұмыстарын жүргізер алдында , биологиялық пайдалы жәндіктердің фенфазасын білу қажет. Табиғи реттеушілердің болмауы жапырақ ширатқышы , біте және басқа зиянкестердің популяциясының тығыздығының ұлғаюына әкелуі мүмкін.
Библиографические ссылки
. Lefcheck JS. piecewiseSEM: Piecewise structural equation modelling in R for ecology, evolution, and systematics. Methods Ecol Evol. 2016; 7: 573–579
Babrikova, T., Angelova, R., Lecheva, I., Andreev, R. & Dimitrov, Y. 2015. Study on population dynamics of predatory species in apple orchard. – Scientific Works of Higher Institute of Agriculture, Plovdiv, Bulgaria 40 (3): 231-234
Karov, S. & Andreev, R. 2010. Plant protection in organic and integrated gardening. – Agro-Ecological Center, Higher Institute of Agriculture, Plovdiv, Bulgaria: 151 pp.
Lecheva, I., Babrikova, T., Dimitrov, Y. & Andreev, R. 1995. Predatory ladybirds (Coccinellidae,Coleoptera) inhabit apple and pear agrocenoses. – Scientific Works of Higher
Institute of Agriculture, Plovdiv, Bulgaria 40 (3): 235-239.
Berkvens N, Van Vaerenbergh J, Maes M, Belien T, Viaene N. Entomopathogenic nematodes fail to parasitize the woolly apple aphid Eriosoma lanigerum as their symbiotic bacteria are suppressed. J Appl Entomol. 2014; 138: 644–655
Pelov, V., Angelova, R., Karov, S., Nikolova, G., Borovinova, M., Balinova, A., Mavrodiev,
Bergh, J.C.; Stallings, J.W. Field evaluations of the contribution of predators and the parasitoid, Aphelinus mali, to biological control of woolly apple aphid, Eriosoma lanigerum, in Virginia, USA. Biocontrol 2016 , 61, 155–165
National Service of Plant Protection, Quarantine and Agrochemistry. Sofia, Bulgaria: 78 pp. 2012
Zaharieva, T., Krasteva, H., Grigorov, P., Nikolov, N., Atanasov, N. & Valkov, G., 2017.
Brooks ME, Kristensen K, van Benthem KJ, Magnusson A, Berg CW, Nielson A, et al. Modeling zeroinflated count data with glmmTMB. bioRxiv Prepr 2017
Mikhailova, P., Straka, F. & Apostolov, I. 2005. Plant protective prognosis and signalization.Sofia, Zemizdat.: 342 pp.
